สุขภาพจิตคือ สภาพชีวิตที่เป็นสุข และอาจขยายความออกไปอย่างกว้างๆ ได้ว่า สุขภาพจิต คือ สภาพของการดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข ซึ่งเป็นความสามารถส่วนบุคคลในการที่จะแก้ปัญหาของตนในแบบฉบับที่ตั้งอยู่บนรากฐานความเป็นจริง โดยอยู่ในกรอบของขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมของสังคม
คนเราจำนวนมากมีความสามารถในการแก้ปัญหานานัปการ แต่ถ้าเป็นปัญหาของตนเองแล้วจะเข้าตำราที่โบราณเขาว่า ผงเข้าตาตน เอง มันเขี่ยไม่ออก พอเจอปัญหาของตนเองเข้าก็เกิดอาการจอดไม่แจวเชียวล่ะ
ดังนั้น กระบวนการพูดคุยแลกเปลี่ยน ถกเถียง เพื่อนำไปสู่การแก้ไขปัญหาจึงเกิดเป็นประโยชน์ขึ้นมา เมื่อใดสุขภาพจิตไม่ดี
1. คนคนนั้นมีความไม่สบายกายหรือไม่สบายใจ หรือทั้ง 2 อย่างเลย
2. คนคนนั้นทำให้ผู้คนที่อยู่รอบข้างเดือดร้อน เกิดความทุกข์ใจ กังวลใจจากตน
3. สังคมถูกกระทบกระเทือน มีความเดือดร้อนยุ่งยากจากคนคนนั้น ไม่สบายกาย ไม่สบายใจ
อันว่า "ไม่สบายกาย" ก็คงไม่ยุ่งยากนักต่อความเข้าใจ เพราะทุกๆคนคงเคยประสบมากับตนเองแล้ว ไม่ว่าจะเป็นอาการปวดหัว ปวด ท้อง ปวดเมื่อย ไข้ ไอ น้ำ มูก หนักหนามากมายก็ถึงขั้นต้องเข้าไปนอนแอ้งแม้ง อยู่ในโรงพยาบาลมาบ้างแล้ว หรือเป็นเพียงแค่หนาวเกินไป ร้อนเกินไป อิ่มไป หิวไป สารพัดสารเพอย่างนี้แหละ
ส่วนความ "ไม่สบาย ใจ" ก็เหมือนกัน ทุกๆ ท่านก็เคยผ่านมาแล้วทั้งนั้น ไม่ว่าจะเป็นความวิตกกังวล ตื่นเต้น ตกใจ กลัว เสียใจ เศร้าใจ ทุกข์ใจ หงอยเหงา ว้าเหว่
หากสิ่งเหล่านี้บังเกิดกับตัวท่านในขณะใดก็ตาม แสดงว่าท่านกำลังอยู่ในสภาวะของการมีสุขภาพจิตที่ไม่ดีนัก
หรือในบางกรณีคนคนนั้นมีความสุขกายสบายใจ แต่ทำให้คนอื่นๆและสังคมเดือดร้อน วุ่นวาย อาทิ คนติดสารเสพติด ขาดยา ทำให้เกิดอาการอยากยา ย่อมทุกข์ กระวน กระวาย หงุดหงิดใจ รำคาญใจ จะปล่อยให้สุขภาพจิตของเราไม่ดีอยู่ทำไม อย่ากระนั้นเลย ทำการปล้นชิงวิ่งราว ปลดทรัพย์ รูดทรัพย์คนอื่น เพื่อเอาเงินมาหาซื้อสารเสพติดนั้นๆ มาปลดทุกข์ให้ตนเอง มีความสุขกายสบายใจ ไร้กังวลเถิด
นั่นเท่ากับว่าเขาคนนั้นแก้ปัญหาโดยไม่ตั้งอยู่ในหลักของความเป็นจริงที่ว่าการปล้นจี้นั้นผิดกฎหมาย ผิดศีลธรรม ไม่ได้ปฏิบัติตามขนบธรรมเนียมประเพณี และแน่นอนก่อให้เกิดปัญหากับผู้อื่นและสังคมด้วย จึงกล่าวโดยสรุปได้ว่า คนที่ติดสารเสพติดนี้มีสุขภาพจิตที่ไม่ดีแน่นอน
สุขภาพจิตจะไม่ดีก็ต่อเมื่อ คนคนนั้นไม่สบายกาย ไม่สบายใจ คนคนนั้นทำให้ผู้คนที่อยู่รอบข้างเดือดร้อน เกิดความทุกข์ใจ สังคมมีความเดือดร้อนยุ่งยากจากคนคนนั้น
ที่มา : หนังสือพิมพ์โลกวันนี้วันสุข โดย พญ.วรลักษณา ธีราโมกข์
ภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต
http://www.thaihealth.or.th/
