'ต้มยำ' หนึ่งในตำรับอาหารไทยอันเป็นที่ร่ำลือในหมู่ชาวต่างชาติด้วยกลิ่นรสอันเผ็ดร้อนแบบไทยแท้ๆ ที่เกิดจากการผสมผสานรสของเครื่องปรุงต้มยำต่างๆ แต่น่าเสียดายว่าเครื่องต้มยำอย่าง ข่า ตะไคร้ ใบมะกรูด ปัจจุบันนี้กลายเป็นเพียงพืชพรรณประดับจานและเสริมรสให้อร่อยลิ้นเท่านั้น ทั้งที่เครื่องเทศเหล่านี้เป็นสมุนไพรไทยโบราณที่ล้วนมีคุณอนันต์ในการป้องกันและรักษาโรค หากใครไม่เคยคิดจะลองลิ้มรสของเครื่องยาต้มยำ เกร็ดสรรพคุณด้านล่างน่าจะช่วยให้เปลี่ยนใจได้

          ข่า (Galangal) รสเผ็ดร้อน มีกลิ่นแรง ส่วนเหง้าอ่อนใช้ในการดับกลิ่นคาวจากเนื้อสัตว์ต่างๆ ฝานรับประทานสดๆ รสชาติไม่สู้อร่อยลิ้นนัก จึงมักนำมาปรุงอาหาร สรรพคุณอันโดดเด่นคือช่วยย่อยอาหาร ใช้ขับลมในร่างกาย แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ทั้งยังบรรเทาอาการท้องร่วงและคลื่นไส้อาเจียน ได้ผลมากขึ้นหาก บดเหง้าละเอียดผสมน้ำปูนใสดื่ม 3 เวลาหลังอาหาร หากใครเป็นโรคผิวหนัง กลากเกลื้อน หรือลมพิษ ก็สามารถนำเหง้าข่าแก่มาตำละเอียดผสมกับเหล้าขาวทาฆ่าเชื้อแบคทีเรียบรรเทาอาการได้ นอกจากนี้น้ำมันหอมระเหยจากเหง้าที่ทุบละเอียดยังสามารถไล่แมลงได้ด้วย

          ตะไคร้ (Lemongrass) มีรสฝาด หอมชื่นใจ ส่วนของเหง้าและลำต้นแก่ใช้ปรุงอาหารได้หลากชนิด ช่วยดับกลิ่นคาวจากเนื้อสัตว์ได้เช่นเดียวกับข่า สรรพคุณชั้นยอดคือช่วยย่อยอาหาร แก้ท้องอืดเฟ้อ ขับเหงื่อและปัสสาวะ ทั้งยังช่วยให้เจริญอาหาร บำรุงร่างกาย หรือทำน้ำตะไคร้ดื่มก็ได้โดยนำต้นตะไคร้ทั้งต้นที่ปอกจนเห็นเนื้อสีชมพูอ่อนใส่ลงไปในน้ำต้มเดือด พอน้ำเปลี่ยนสีจึงยกลง เติมน้ำตาล สามารถเก็บแช่ตู้เย็นไว้ได้ ใช้ดื่มแก้อาการคลื่นเหียนอาเจียน หากปลูกไว้ที่บ้านกลิ่นของตะไคร้ยังช่วยไล่ยุงและแมลงได้อีกด้วย

          ใบมะกรูด (Kaffir Lime Leaf) รสปร่าหอมร้อน เป็นสมุนไพรริมรั้วที่มีประโยชน์ทั้งผลและใบ และยังนับเป็นไม้มงคลส่งเสริมบารมีให้ผู้อยู่อาศัยร่มเย็นเป็นสุขอีกด้วย ของใบมะกรูดคือช่วยให้เลือดลมไหลเวียนดี ช่วยขับลม แก้จุกเสียด แก้ไอละลายเสมหะ แก้ช้ำใน และยังมีสารต้านมะเร็งด้วย กลิ่นของใบมะกรูดช่วยผ่อนคลายความเครียดได้ เพราะฉะนั้นจึงมีการสสกัดเอาน้ำมันจากใบมะกรูดมาทำเป็นน้ำมันอโรม่าใช้ในสปาหลายแห่งอย่างแพร่หลาย หรือจะลองทำสปาเองที่บ้านก็ย่อมได้ โดยเอาเท้าแช่ในน้ำอุ่นที่ใส่ใบมะกรูดหั่นฝอยหรือจะฉีกด้วยมือก็ได้

          พริก (Chili) เมื่อเอ่ยถึงอาหารไทยแล้วสิ่งที่ขาดไม่ได้เลยก็คือพริกที่ขึ้นชื่อเรื่องความเผ็ดร้อนไม่เป็นสองรองใคร นอกจากจะเป็นราชาเครื่องเทศที่เพิ่มรสดุเด็ดเผ็ดมันให้กับจานอาหารแล้ว ยังมีประโยชน์แฝงไว้มากมาย ไม่ว่าจะเป็นช่วยให้เจริญอาหาร แก้คลื่นไส้วิงเวียน อาเจียน ช่วยขับเหงื่อ ลดการอุดตันในเส้นเลือด บรรเทาโรคความดันโลหิตเพราะช่วยให้เลือดลมในร่างกายไหลเวียนได้สะดวก ทั้งยังเป็นยอดแห่งการบำรุงสายตาและผิวพรรณเพราะเป็นพรรณพืชที่อุดมไปด้วยวิตามินซี ด้วยเหตุนี้จึงสามารถบรรเทาอาการหวัดได้ด้วย อย่างไรก็ตาม ด้วยรสแสบร้อน หากรับประทานมากเกินไปก็จะทำให้ระบบย่อยและดูดซึมอาหารทำงานได้ไม่ดีเท่าใดนัก

          สิ่งหนึ่งที่ถือว่าเป็นภูมิปัญญาของคนไทยโบราณก็คือการเติมเครื่องต้มยำเหล่านี้ลงไป นอกจากจะช่วยเพิ่มรสชาติความเผ็ดร้อนกลมกล่อมให้กับต้มยำแล้ว ยังช่วยดับกลิ่นคาวจากเนื้อสัตว์ต่างๆ ได้อีกด้วย ทั้งยังทราบกันไปแล้วว่าโอสถชั้นดีไม่ต้องไปหาที่ไหนอื่นไกล เพราะหาได้ง่ายๆ จากพืชผักสวนครัวใกล้ตัวริมรั้วบ้านเรานั่นเอง เมื่อถึงตรงนี้หวังว่าหลายคนคงนึกอยากลิ้มลองเครื่องเทศประดับชามต้มยำกันดูบ้างแล้วไม่มากก็น้อย

 

 

          ที่มา : ASTVผู้จัดการออนไลน์

          ภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต

http://www.thaihealth.or.th/